Do biologicznych czynników występowania otyłości zalicza się:
- zaburzenia gospodarki hormonalnej
- wrodzone wady organiczne
- czynniki o podłożu genetycznym – wpływające na mechanizmy kontroli głodu i sytości.
Z zaburzeń klinicznych wymienia się:
- tętniaki
- nowotwory
- wady rozwojowe
- neuroinfekcje
- organiczne choroby podwzgórza (w tym uszkodzenia będące wynikiem procesu nowotworowego lub zapalnego)
- a także nieprawidłowe funkcjonowanie układu hormonalnego (np. zespół wielotorbielowatych jajników, rzekoma niedoczynność przytarczyc, zespół Cushinga, niedobór hormonu wzrostu).
Do otyłości i nadwagi mogą przyczyniać się również zespoły uwarunkowane genetycznie:
(np. Klinefeltera, Laurence’a Moona Biedla, Turnera, Pradera Willego) oraz niektóre środki farmakologiczne (beta – adrenolityczne, pochodne fenotiazyny, przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne) powodujące zaburzenia metabolizmu.
Do czynników wewnątrzustrojowych powodujących pobudzenie bądź zahamowanie gromadzenia tkanki tłuszczowej w organizmie należą:
- tkanka tłuszczowa
- mięśnie szkieletowe
- oraz układ dokrewny, nerwowy i pokarmowy.
Tkanka tłuszczowa nie jest, tak jak dawniej uważano tylko magazynem energii. Jest ona również organem wydzielania wewnętrznego. Wpływ na metabolizm odgrywają komórki tłuszczowe poprzez produkowanie i uwalnianie adipocytokin, czyli substancji o działaniu dokrewnym. Za pośrednictwem adipocytokin tkanka tłuszczowa bierze udział w zwrotnej regulacji łaknienia, insulinooporności i wydatkowaniu energii.
Do adipocytokin należą m.in.:
⇒ adypsyna albo czynnik D,
⇒ czynnik martwicy nowotworów α,
⇒ properdyna,
⇒ adiponektyna,
⇒ oraz leptyna.
Synteza większości adipocytokin nie zachodzi wyłącznie w tkance tłuszczowej (adipocytach). Wszystkie oprócz adiponektyny, leptyny i adypsyny mogą być wytwarzane w różnych tkankach organizmu człowieka.
