Najprostszym wskaźnikiem do zdiagnozowania nadwagi lub otyłości jest BMI (Body Mass Index). Jednak należy pamiętać, że nie jest on doskonały, ponieważ nie uwzględnia beztłuszczowej masy ciała (kości, mięśni). W celu dokładniejszych pomiarów stosuje się metody umożliwiające ocenę zawartości tkanki tłuszczowej.
Jak obliczyć BMI – wzór
Wskaźnik masy ciała [kg/m2] = masa ciała [kg] / wysokość ciała2 [m2]
Przykład:
wzrost 185 cm = 1,85 m
masa ciała = 85 kg
BMI = 85 / 1,85*1,85 = 85 / 3,42 = 24,85
Zakresy wartości BMI według WHO (World Health Organization)
| Przedziały | Interpretacja wyników |
| < 18,5 | niedowaga |
| 18,5 – 24,99 | prawidłowa masa ciała |
| 25,0 – 29,99 | nadwaga |
| > 30,0 | otyłość |
| 30,0 – 34,99 | otyłość I stopnia |
| 35,0 – 39,99 | otyłość II stopnia |
| > 40,0 | otyłość III stopnia |
Wskaźnik masy ciała jak wspomniano wcześniej nie jest doskonały, albowiem nie uwzględnia płci, wieku, rozmieszczenia tkanki tłuszczowej oraz składu ciała. Osoby aktywne fizycznie, a zwłaszcza te wykonujące ćwiczenia oporowe, mają większą masę mięśniową i jednocześnie wyższe BMI. Przykładem może być Arnold Schwarzenegger, którego wskaźnik masy ciała w szczytowej formie wynosił 37, a zawartość tkanki tłuszczowej była na poziomie kilku procent. Gdyby wziąć pod uwagę Body Mass Index, nasz bohater miałby otyłość II stopnia.
Dla ludności państw europejskich optymalną wartość wskaźnika BMI ustalono na 21-22 kg/m2 (Raport Eurodiet), z kolei zgodnie z raportem European Heart Network na 23 kg/m2. Body Mass Index wykazuje dużą korelację z ilością tłuszczu w ustroju człowieka, natomiast mniejszą korelacje w stosunku do innych wskaźników, względem wysokości ciała. Klasyfikacja wartości BMI dotyczy dorosłych kobiet i mężczyzn (najczęściej wiek > 18 lat). Wskaźnik masy ciała zwiększa się do 60-65 roku życia, a w następnych latach maleje.
Ocena masy ciała u dzieci – siatki centylowe
W wieku rozwojowym wskaźnik Body Mass Index zmienia się w miarę wzrostu masy ciała i zwiększania wysokości, dlatego wprowadzono siatki centylowe odnoszące się do wskaźnika BMI. Dopasowane są one do płci i wieku dziecka, umożliwiają dokładniejsze wykrycie jednostek z zaburzeniami odżywiania. Występowanie niedoboru masy ciała stwierdza się gdy wartości BMI są poniżej 5. centyla, nadwagi: 85-95. centylem, a otyłości powyżej 95. centyla.
