Jesz mało, a mimo tego nadal tyjesz lub nie chudniesz? Na pewno nie raz powiedziałaś/eś: „to przez te geny”. A jak jest faktycznie? Czy nasza masa ciała zależy od genów? Czy można jeść niedużo, być aktywnym fizycznie i nadal mieć nadwagę lub otyłość?
Nadmierna masa ciała, w tym otyłość może być uwarunkowana jedno lub wielogenowo. Do dnia dzisiejszego nie znaleziono genu odpowiedzialnego za powstawanie otyłości, jednakże zidentyfikowano geny predysponujące do jej występowania. Są nimi np. geny receptora leptyny, białek rozprzęgających, receptora adrenergicznego β3, receptora insulinowego oraz sporo innych. Prawdopodobieństwo wystąpienia otyłości u potomstwa otyłych rodziców wynosi aż 80%, a 40% kiedy tylko jedno z rodziców było otyłe.
*Jeżeli chcesz schudnąć, to zapraszam Cię do zapoznania się z ofertą na stronie https://tomekskorczewski.pl/odchudzanie/
Czy istnieją geny otyłości?
Geny odpowiadają za liczne funkcje organizmu oraz za skłonność do tycia lub bycia szczupłym. Wpływ na otyłość mają mutacje genetyczne pojedynczego genu oraz zespołu różnych genów. Mutacje mogą być odpowiedzialne m.in. za: odkładanie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie (za nadmierną produkcję tkanki tłuszczowej), zaburzenia w pobieraniu energii z pożywienia, podstawową przemianę materii, działanie enzymów wpływających na gospodarkę węglowodanową i tłuszczową czy dojrzewanie komórek tkanki tłuszczowej, wpływ na tempo spalania kalorii, apetyt (np. nieustannie czujemy się głodni). W wyniku mutacji następuje rozregulowanie organizmu, które objawia się nadmiernym magazynowaniem energii w porównaniu do energii wydatkowanej.
Uwarunkowane genetycznie…
Zakłada się, że nawyki żywieniowe są w dużym stopniu warunkowane genetycznie, a nadmierne spożywanie pokarmów bogatoenergetycznych może być tego wynikiem. Należy zaznaczyć, że czynniki genetyczne są silnie powiązane z czynnikami środowiskowymi, występuje między nimi interakcja, która odgrywa role w patogenezie otyłości.
Trzy rodzaje otyłości
Czynniki genetyczne są odpowiedzialne za powstawanie trzech rodzajów otyłości:
- uwarunkowaną jednogenowo,
- powszechnie występującą,
- oraz będącą elementem zespołu.
Otyłość uwarunkowana jednogenowo
Otyłość uwarunkowana jednogenowo wywołuje dość rzadkie schorzenia. Odpowiedzialne są za nie mutacje genów i powstające w ich czasie produkty, które uczestniczą w regulacji apetytu. Otyłość wywołana jednogenowo udokumentowana jest w niecałych 200 przypadkach klinicznych. Dziedziczenie mutacji zachodzi zgodnie z prawami Mendla i przynajmniej w 11 genach. Otyłości jednogenowej przypisuje się duże znaczenie z uwagi na obecność wielu znaczących mechanizmów oddziałujących na kontrolę apetytu.
Otyłość powszechnie występująca
Otyłość powszechnie występująca jest wynikiem interakcji między genami, a środowiskiem oraz ma uwarunkowania wielogenowe. Jest najmniej poznana, jednakże ze względu na częstość występowania ma ogromne znaczenie dla zdrowia człowieka.
Otyłość będąca elementem zespołu
Otyłość będąca elementem zespołu występuje równocześnie z innymi schorzeniami m.in. niepełnosprawnością intelektualną. Do najczęściej poznanych zespołów należą: Cohen, Bardet-Biedl, Prader-Willi, Alström.
Jaki wpływ na otyłość mają geny?
Niewątpliwie geny mogą mieć wpływ na masę ciała, nie mniej jednak otyłość należy do chorób o etiologii wieloczynnikowej. Oprócz genów wpływ na nią mają m.in. czynniki: biologiczne, wewnątrzustrojowe, środowiskowe, żywieniowe, psychologiczne. Jak widać geny to tylko jeden spośród wielu elementów wpływających na naszą posturę – nadmierną masę ciała, odpowiedzialny za nią w około 30 – 40%. Warte podkreślenia jest, że w wielu przypadkach dziedziczone są jedynie predyspozycje do powstania otyłości, które mogą się ujawnić, ale nie muszą. Zależne jest to od nawyków żywieniowych, a także środowiska w jakim dana osoba przebywa.
